Για πολλούς που παρακολουθούν με ενδιαφέρον την ισραηλο-παλαιστινιακή σύγκρουση, το 2014 θα μείνει στη μνήμη για τις εικόνες που μεταδόθηκαν σε όλο τον κόσμο από τη Λωρίδα της Γάζας. Αυτές οι εικόνες παρουσίασαν παιδιά να προσπαθούν να ξεφύγουν από τους ισχυρούς βομβαρδισμούς και το σφυροκόπημα των ισραηλινών δυνάμεων, να βρίσκουν καταφύγιο με τις οικογένειές τους στα ασφυκτικά γεμάτα σχολεία του ΟΗΕ ή να αναρρώνουν σε νοσοκομεία της Γάζας που βρίσκονταν σε οριακή κατάσταση. Μεταξύ των πιο τραγικών εικόνων ήταν εκείνες με τις σωρούς των τεσσάρων μικρών αγοριών, ηλικίας από 7 ως 11 ετών, που σκοτώθηκαν από ένα βλήμα που εκτόξευσε το ισραηλινό Ναυτικό, ενώ έπαιζαν σε μια παραλία της Γάζας κατά τη διάρκεια της επίθεσης.
Όμως τα δεινά των παιδιών της Παλαιστίνης δεν περιορίζονται ούτε στη διάρκειας 50 ημερών επίθεση εναντίον της Λωρίδας της Γάζας, ούτε στα γεωγραφικά όρια των 25 τετραγωνικών μιλίων του παράκτιου θύλακα. Στη Δυτική Όχθη, περιλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, τα παιδιά συνέχισαν να πληρώνουν το βαρύτερο τίμημα για τη συνεχιζόμενη ισραηλινή στρατιωτική κατοχή.
Σοβαρές παραβιάσεις των δικαιωμάτων των παιδιών σε όλη την έκταση των κατεχόμενων παλαιστινιακών εδαφών προκάλεσαν πολυάριθμους θανάτους και τραυματισμούς, καθώς και ψυχολογικά τραύματα ως αποτέλεσμα των τακτικών συλλογικής τιμωρίας όπως οι επιδρομές σε κατοικίες και οι κατεδαφίσεις.
Ακολουθούν οι πέντε παράγοντες που κυρίως επηρέασαν τα παιδιά της Παλαιστίνης το 2014, όπως καταγράφηκαν από την οργάνωση Defence for Children International-Palestine (DCI-Palestine)
Βία στη Γάζα
Σύμφωνα με έρευνα της DCI-Palestine, τουλάχιστον 480 παιδιά έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια της 50 ημερών στρατιωτικής επίθεσης με την ονομασία “Προστατευτική Αιχμή”, που κατέληξε στην πλήρη ισοπέδωση τεράστιων εκτάσεων της Λωρίδας της Γάζας. Τα παιδιά αυτά αποτελούν το ένα πέμπτο των συνολικά 2.205 Παλαιστινίων που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της επίθεσης. Αρκετές χιλιάδες παιδιά τραυματίστηκαν, με περίπου 1.000 από αυτά να αντιμετωπίζουν μόνιμες αναπηρίες.
Ο υψηλός αριθμός των θανάτων παιδιών και γενικά αμάχων θέτει πολύ κρίσιμα ερωτήματα για τη δυσανάλογη χρήση βίας από τον ισραηλινό στρατό και την παράνομη στόχευση τοποθεσιών που τελούν υπό προστασία βάσει του διεθνούς δικαίου όπως σχολεία, νοσοκομεία και καταφύγια. Η κορυφαία αξιωματούχος του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα Navi Pillay δήλωσε δημοσίως ότι ενδέχεται να έχουν διαπραχθεί εγκλήματα πολέμου από τις ισραηλινές δυνάμεις.
Η DCI-Palestine τεκμηριώνει επίσης μία περίπτωση κατά την οποία ο ισραηλινός στρατός χρησιμοποίησε έναν ανήλικο Παλαιστίνιο ως ανθρώπινη ασπίδα. Αυτή η υπόθεση αφορά ένα 16χρονο αγόρι που κρατήθηκε για πέντε ημέρες, με τη χρήση σωματικής βίας, και υποχρεώθηκε να ψάχνει για σήραγγες στο εσωτερικό της Λωρίδας της Γάζας.
Αν και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης επικεντρώθηκαν στη χρήση βίας κατά τη διάρκεια της ισραηλινής επίθεσης, θάνατοι και τραυματισμοί έχουν καταγραφεί και πριν από την έναρξη της επιχείρησης “Προστατευτική Αιχμή”. Λίγο πριν ξεκινήσει η επίθεση τρία παιδιά σκοτώθηκαν από ισραηλινά πυρά ή αεροπορικές επιδρομές ενώ τουλάχιστον 43 τραυματίστηκαν σε παρόμοιες περιστάσεις.
Μετά τη λήξη της επίθεσης η ανοικοδόμηση είναι περιορισμένη, παρόλο που η άρση του αποκλεισμού αποτέλεσε βασικό παράγοντα για την επίτευξη συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός. Παιδιά που εκτοπίστηκαν κατά τη διάρκεια της ισραηλινής επίθεσης παραμένουν στα καταφύγια κατά τη χειμερινή περίοδο, που συνοδεύτηκε από εκτεταμένες πλημμύρες σε όλη τη Λωρίδα.
Υπό στρατιωτική κράτηση και απομόνωση
Η στρατιωτική κράτηση συνιστά μια πραγματικότητα για εκατοντάδες παιδιά στην Παλαιστίνη κάθε χρόνο, υποβάλλοντάς τα σε σωματική και ψυχολογική βία, διακόπτοντας την εκπαίδευσή τους, επιδεινώνοντας προβλήματα ψυχικής υγείας και θέτοντας σε κατάσταση πίεσης και άγχους μεγάλο αριθμό οικογενειών. Αυτή συνέχισε να είναι η κατάσταση και για το 2014.
Φέτος, ο μέσος αριθμός των παιδιών υπό ισραηλινή στρατιωτική κράτηση ήταν 197 ανά μήνα, σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητος από το 2013 (199 ανά μήνα). Αυτό το σταθερό σχήμα κρύβει, ωστόσο, ένα ρεύμα αλλαγών που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του συστήματος, με τη λήψη αυστηρών περιορισμών σε βάρος της παλαιστινιακής νεολαίας να γίνεται εμφανής κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2014.
Τον Σεπτέμβριο, μια νέα στρατιωτική διαταγή αναφορικά με την ανάκριση παιδιών στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη έδειχνε να διασφαλίζει τα δικαιώματά τους. Μετά από προσεκτικότερη εξέταση όμως, κατέστη εντελώς σαφές ότι τα παιδιά που συλλαμβάνονται επειδή πετούν πέτρες – δηλαδή η πλειοψηφία των παιδιών που έχουν εμπλοκή με την ισραηλινή στρατιωτική δικαιοσύνη – δεν προστατεύονται από τον νέο νόμο.
Τον Νοέμβριο το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε νομοσχέδιο που επεκτείνει στα 20 χρόνια κάθειρξης τη μέγιστη ποινή για όσους καταδικάζονται επειδή πετούσαν πέτρες, ποινή ισοδύναμη με τη μέγιστη δυνατή για ανθρωποκτονία. Αυτό το νομοσχέδιο ισχύει και για τα παιδιά.
Στο παρασκήνιο αυτών των εξελίξεων, η χρήση της απομόνωση ως μέσου εξαναγκασμού σε ομολογίες και η αυθαίρετη επιβολή του κατ’ οίκον περιορισμού συνέχισαν να στερούν από τα παιδιά της Παλαιστίνης τα δικαιώματά τους, όπως αυτά κατοχυρώνονται στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού.
Η βία των εποίκων
Οι έποικοι – Ισραηλινοί που ζουν στη Δυτική Όχθη σε εποικισμούς που θεωρούνται παράνομοι βάσει του διεθνούς δικαίου – επιτίθενται συχνά σε Παλαιστίνιους, μεταξύ των οποίων και σε παιδιά. Τον Ιούνιο η DCI-Palestine δημοσίευσε μια έκθεση για τα περιστατικά επιθέσεων με δράστες εποίκους που έλαβαν χώρα το 2013, συμπεριλαμβανομένων των επιθέσεων εναντίον παιδιών στο δρόμο για το σχολείο αλλά και μέσα σε σχολικά κτίρια την ώρα του μαθήματος.
Η έκθεση αποτυπώνει τη σιωπηρή συνενοχή του Ισραηλινού στρατού στις επιθέσεις των εποίκων, καταγράφοντας περιπτώσεις όπου οι στρατιώτες είτε αγνόησαν ξεκάθαρες επιθέσεις είτε ακόμη συμμετείχαν στη βία.
Καταγράφοντας τη βία των εποίκων, η DCI-Palestine σημειώνει ότι 129 περιστατικά επιθέσεων σε παιδιά από εποίκους έχουν αναφερθεί μεταξύ 2008 και 2012. Η αναγγελία τον Οκτώβριο της κατασκευής επιπλέον 1.000 νέων κατοικιών εποίκων σε όλη την Ανατολική Ιερουσαλήμ πιθανώς θα εκθέσει τα παιδιά της Παλαιστίνης σε ακόμη περισσότερη βία, καθώς ο αριθμός των Ισραηλινών εποίκων που ζουν στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη συνεχίζει να αυξάνεται.
Αληθινά πυρά και θάνατοι σε όλη τη Δυτική Όχθη
Τουλάχιστον 11 παιδιά Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη και στην Ανατολική Ιερουσαλήμ σκοτώθηκαν το 2014 μετά από πυροβολισμούς με αληθινά πυρά από Ισραηλινούς στρατιώτες. Οι θάνατοι αυξήθηκαν μετά τη δολοφονία των τριών Ισραηλινών εφήβων στη Δυτική Όχθη τον Ιούνιο και τη μετέπειτα εκδικητική δολοφονία του 16χρονου Παλαιστίνιου Mohammad Abu Khdeir στις αρχές Ιουλίου. Αυτή η δολοφονία, σε συνδυασμό με την επίθεση στη Γάζα τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, οδήγησε σε μαζικές διαμαρτυρίες και στη λήψη αυστηρών μέτρων κατά της παλαιστινιακής νεολαίας στην Ανατολική Ιερουσαλήμ από τον ισραηλινό στρατό.
Οι ισραηλινές δυνάμεις που σταθμεύουν στην Ανατολική Ιερουσαλήμ και τη Δυτική Όχθη άσκησαν επανειλημμένα υπερβολική βία για να διαλύσουν τα πλήθη, χρησιμοποιώντας μεταξύ άλλων πραγματικά πυρά με αποτέλεσμα τον τραυματισμό και τον θάνατο παιδιών. Πραγματικά πυρά, σύμφωνα με τους κανονισμούς του ισραηλινού στρατού, πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο σε περιπτώσεις όπου υπάρχει άμεσος, θανάσιμος κίνδυνος για έναν στρατιώτη. Η DCI-Palestine δεν έχει βρει προς το παρόν κανένα αποδεικτικό στοιχείο ότι τα παιδιά που σκοτώθηκαν το 2014 συνιστούσαν τέτοιου είδους απειλή τη στιγμή του πυροβολισμού τους.
Τον Μάιο δύο έφηβοι, ο Nadeem Nawara και ο Mohammad Salameh Abu Daher, πυροβολήθηκαν θανάσιμα με πραγματικά πυρά στη διάρκεια διαμαρτυρίας έξω από τη στρατιωτική φυλακή Ofer στην Beitunia της Δυτικής Όχθης. Στα πλάνα που κατέγραψε κάμερα διακρίνεται πέραν κάθε αμφιβολίας ότι και τα δύο αγόρια ήταν άοπλα τη στιγμή που πυροβολήθηκαν σε μια ανάπαυλα από τη διαδήλωση. Στη συνέχεια Ισραηλινοί αξιωματούχοι πρώτα αμφισβήτησαν την αυθεντικότητα των βιντεοσκοπημένων εικόνων ενώ κατόπιν διέψευσαν κατηγορηματικά ότι χρησιμοποιήθηκαν πραγματικά πυρά στην εν λόγω διαμαρτυρία. Λίγες βδομάδες αργότερα αποδείχθηκε ότι οι δύο έφηβοι σκοτώθηκαν από αληθινές σφαίρες.
Σε μια ασυνήθιστη για τις ισραηλινές αρχές κίνηση, κατηγορίες για ανθρωποκτονία, για τη δολοφονία του Nadeem, έχουν απαγγελθεί σε έναν συνοριακό αστυνομικό. Για τα υπόλοιπα παιδιά, ωστόσο, που σκοτώθηκαν το 2014 η απονομή δικαιοσύνης παραμένει απίθανη: κανένας στρατιώτης ή συνοριακός αστυνομικός δεν έχει κατηγορηθεί για τον θάνατό τους.
Συλλογική τιμωρία
Οι ισραηλινές πολιτικές που αποσκοπούν στη συλλογική τιμωρία του άμαχου πληθυσμού, μεταξύ του οποίου και των παιδιών, συνεχίστηκαν απρόσκοπτα στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Κατά τη θανατηφόρα επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα, η συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών σκοτώθηκαν όταν οι κατοικίες τους χτυπήθηκαν από ισραηλινούς πυραύλους. Σε μία περίπτωση, 18 παιδιά από την ίδια εκτεταμένη οικογένεια, ηλικίας από 4 μηνών ως 14 ετών, έχασαν τη ζωή τους όταν βομβαρδίστηκε το σπίτι τους σε μια ισραηλινή αεροπορική επιδρομή που, όπως ισχυρίστηκαν οι αρχές, είχε ως στόχο ένα μέλος της Χαμάς που επισκεπτόταν το κτίριο εκείνη τη στιγμή.
Στη Δυτική Όχθη, οι ισραηλινές αρχές ενέκριναν σταθερά την κατεδάφιση των σπιτιών όσων ήταν ύποπτοι, αλλά όχι καταδικασμένοι, για διάφορα εγκλήματα. Η κατεδάφιση κατοικιών, όπου ζουν και παιδιά, συντελεί στο ψυχολογικό τραύμα, στη διακοπή της εκπαίδευσης καθώς και στην έντονη δυσφορία, και αποτελεί τακτική που έχει επικριθεί από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα τελευταία χρόνια.
Κείμενο μεταφρασμένο από τη DCI-Palestine