Print this page
28 03.2011

Ο καταστατικός χάρτης της Χαμάς: όραμα, γεγονός και φαντασία

Δημοσιεύτηκε στην κατηγορία Αναδημοσιεύσεις
του Άχμεντ Γιούσεφ*

Στο πλαίσιο παρουσίασης κειμένων που εκφράζουν τις απόψεις διαφόρων παλαιστινιακών παρατάξεων, παρουσιάζουμε κείμενο του Δρ. Άχμεντ Γιούσεφ, σχετικά με την πολιτική στρατηγική της Χαμάς, μεταφρασμένο από δημοσίευση στο Maan.

Η ισραηλινή κατοχή ποτέ δεν έχασε ούτε μια ευκαιρία να στιγματίσει τη Χαμάς ως μια φονταμενταλιστική, τρομοκρατική, ρατσιστική και αντι-σημιτική οργάνωση. Κάνοντας πράξη το σύνθημα της Μοσάντ που λέει: «Μέσω της εξαπάτησης θα πρέπει να κάνουμε πόλεμο» διακρίθηκε στο να παίρνει συγκεκριμένα άρθρα του καταστατικού χάρτη του ισλαμικού κόμματος και να τα χρησιμοποιεί, εκτός συγκείμενου, για να δικαιολογήσει τους ισχυρισμούς της.

Οι Ισραηλινοί έχουν, για παράδειγμα, μεταφράσει τον καταστατικό χάρτη σε διάφορες γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων των αγγλικών και των γαλλικών, διαστρέφοντας εσκεμμένα την ουσία των δογμάτων του ώστε να ταιριάζει στους σκοπούς τους. Αυτοί οι σκοποί είναι να πουλήσουν την απατηλή μετάφραση σε όσο το δυνατόν περισσότερους δυτικούς πολιτικούς, ακαδημαϊκούς και μέσα και έτσι να καταστήσουν ευκολότερο να ισχυριστούν ανησυχίες ασφαλείας ως τη βάση για τις παραβιάσεις τους.

Η καπηλεία του φόβου είναι σχεδιασμένη για να τρομοκρατήσει τη Δύση τόσο πολύ ώστε να κλείσει τα μάτια στα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που αντίκεινται στο διεθνές δίκαιο.

Κατά τη διάρκεια της θητείας μου ως σύμβουλος στον πρωθυπουργό Ισμαήλ Χανίγια κατά τη δέκατη και την ενδέκατη διοίκηση (την κυβέρνηση εθνικής ενότητας) και ακόμα και μετά τα γεγονότα του Ιουνίου του 2007 όταν διορίστηκα ως αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών, δημοσιογράφοι και πολιτικοί συνεχώς ρωτούσαν τις ίδιες ερωτήσεις γύρω από τον καταστατικό χάρτη και μέχρι ποιού σημείου η κυβέρνηση δεσμευόταν από αυτόν ή σκόπευε να εφαρμόσει άρθρα του.

Παρά τη συνεχή μου διευκρίνιση ότι η Χαμάς θα πρέπει να αξιολογείται με βάση τις επίσημες ενέργειες και πολιτικές της θέσεις, είναι προφανές ότι ο ισραηλινός μηχανισμός προπαγάνδας, πέτυχε, για μια περίοδο δύο ετών, να κάνει πλύση εγκεφάλου σε εκείνους που στόχευε. Κατέστησε πολλούς παρατηρητές ανίκανους να κάνουν μια αμερόληπτη αξιολόγηση των σημαντικών μετασχηματισμών στους οποίους έχει υποβληθεί το κίνημα, και αντίθετα παπαγάλισαν την ισραηλινή θέση, υιοθετώντας την ισχυρογνωμοσύνη της τοπικής παροιμίας που λέει «είναι κατσίκα ακόμα και αν έχει φτερά».

Η πραγματικότητα και ο μύθος

Το Ισλαμικό Κίνημα Αντίστασης, γνωστό από τα αρχικά του στα αραβικά ως Χαμάς, γεννήθηκε τον Δεκέμβριο του 1987 με την πρώτη Ιντιφάντα ή Εξέγερση. Αρχικά η ομάδα έκανε διαδηλώσεις ενάντια στην ισραηλινή επιθετικότητα και για να διατηρήσει την ορμή της νεοσύστατης κουλτούρας διαμαρτυρίας, η ηγεσία της ομάδας χρειάστηκε μια πλατφόρμα για να αποκρυσταλλώσει τις απόψεις της και να δώσει στη «γενιά της αντίστασης» μια γενική κατεύθυνση για τις αρχές και τις προκλήσεις εντός των οποίων θα λειτουργούσαν ενάντια στην κατοχή. Αυτές οι πρώτες, επαναστατικές μέρες αντιπροσωπεύουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο σχηματίστηκε η ιδέα του καταστατικού χάρτη.

Αυτό το έγγραφο ήταν η πρακτική απάντηση σε μια καταπιεστική κατοχή. Αντικατόπτριζε τις απόψεις ενός από τους πρεσβύτερους ηγέτες του κινήματος και επικυρώθηκε κατά τη διάρκεια των μοναδικών συνθηκών της Εξέγερσης του 1988 ως το αναγκαίο πλαίσιο για την αντιμετώπισης της αδυσώπητης κατοχής. Δεν υπήρχαν πολλές ευκαιρίες, εκείνη την εποχή, να εντρυφήσει κανείς στις μικρολεπτομέρειες είτε της θρησκευτικής και πολιτικής ορολογίας του ή της ευρύτερης οπτικής του διεθνούς δικαίου.

Μια εσωτερική επιτροπή επανεξέτασε την δυνατότητα να βελτιώσει τον καταστατικό χάρτη τη δεκαετία του ενενήντα και να τον επικυρώσει ως ένα δεσμευτικό μανιφέστο. Παρόλα αυτά, η πρωταρχική ανησυχία, να μην ειδωθεί ότι ακολουθείται ο δρόμος της Φατάχ για προσφορά υποχωρήσεων «στο πιάτο», οδήγησε την ηγεσία της ομάδας να βάλει στο ράφι τέτοια μέτρα.

Αντίθετα, νέες ιδέες προτάθηκαν που αντικατόπτριζαν το πόσο ανοικτό ήταν το κίνημα στη διεθνή κοινότητα και την θέλησή του να υιοθετήσει πιο ρεαλιστική πολιτική οπτική. Αυτή η ευελιξία ήταν εμφανής στους επίσημους λόγους και πιο πρόσφατα στην εκλογική πλατφόρμα που προωθήθηκε από το Κόμμα Αλλαγής και Μεταρρύθμισης (al-taghyeer wal islah) [ΣτΜ ο εκλογικός συνδυασμός της Χαμάς]

Παρά την εξέλιξη της ομάδας, είναι ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι ο καταστατικός χάρτης αποτελεί ένα ορόσημο στον αγώνα ενάντια στην κατοχή. Σε κάθε περίπτωση ιστορικές δηλώσεις παραμένουν μια μαρτυρία του παρελθόντος, και ο χάρτης, ως ένα κείμενο που γράφτηκε εδώ και πάνω από είκοσι χρόνια, διατηρεί τη βαρύτητά του.

Παρόλα αυτά, δεν είναι ένα καταστατικό που σχεδιάστηκε ως νόμος και δεν μπορεί να μεταφράζεται ζητώντας κατά λέξη ερμηνεία. Στην πραγματικότητα το κίνημα έχει ως ένα βαθμό μετακινηθεί από το περιεχόμενό του, απλώς συμμετέχοντας στην πολιτική διαδικασία, αποδεχόμενο ένα παλαιστινιακό κράτος στα σύνορα του 1967 και διακηρύσσοντας δημόσια ότι είναι έτοιμο να εξετάσει πολιτικές λύσεις με τη διεθνή κοινότητα.

Ο ισχυρισμός περί μιας αδιάλλακτης οργάνωσης απλά δεν ταιριάζει με την πραγματικότητα μιας ομάδας που ανοίγεται στο περιφερειακό της περιβάλλον και που συμμετείχε στο εθνικό κοινοβούλιο που γεννήθηκε από τις Συμφωνίες του Όσλο, έχοντας κερδίσει την πλειοψηφία στις συμμετοχικές εκλογές του 2006.

Το όραμα και η πολιτική

Η λογική προστάζει ότι η Χαμάς έχει επιδείξει ευελιξία να αντιμετωπίσει τις πραγματικότητες που αλλάζουν, ενώ παραμένει σταθερή στις αξίες της και έχει δείξει ότι είναι ανοικτή στο να εμπλακεί ενεργά όταν είναι σκόπιμο. Ασχέτως του παρελθόντος, η θέση μας αποκρυσταλλώνεται ως εξής:

1.      Τα ιστορικά δικαιώματα παραμένουν αναφαίρετα, διατηρούμενα από την κάθε γενιά και η ειλημμένη απόφαση θα πρέπει να συνεχιστεί μέχρι αυτά τα δικαιώματα να αποκατασταθούν. Το ζήτημα εξαρτάται μόνο από την ικανότητα και την περιφερειακή ισορροπία δυνάμεων. Ο λαός μας ποτέ δεν αποκήρυξε το γεγονός ότι Εβραίοι και Χριστιανοί είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι του παλαιστινιακού λαού και της γης του – γη όλων των προφητών. Παρόλα αυτά απορρίπτουμε την κατάσταση όπου ένας καταχράται τα υπάρχοντα και τους αγίους τόπους του άλλου, υποστηριζόμενος από ξένες δυνάμεις και ισχυρισμούς περί θεϊκής υπόσχεσης. Αυτό δεν είναι μόνο η απάντηση της Χαμάς, αλλά ολόκληρου του παλαιστινιακού λαού.

2.      Υπάρχει μια προφανής διαφορά μεταξύ του να ενδίδεις στην πίεση και μετά να αποδέχεσαι όρους, ελπίζοντας σε καλύτερες συνθήκες για το λαό σου, και κερδίζοντας τα δικαιώματά σου με έναν τρόπο που διατηρεί την ακεραιότητά σου και προστατεύει την ιερότητα των εδαφών και των ιερών τόπων σου. Προσπάθειες να μπει η Χαμάς στο δρόμο της Φατάχ (καλοπιάνοντας και μετά κερδίζοντας αλλεπάλληλούς συμβιβασμούς) θα την έθετε στο προηγούμενο στρατόπεδο, κάτι που είναι αβάσιμο. Η διαδικασία λήψης αποφάσεων του κινήματος βασίζεται σε έναν μηχανισμό γνωμοδότησης, που είναι σχεδιασμένος να προστατεύει το απαραβίαστο της παλαιστινιακής υπόθεσης και τα ιστορικά δικαιώματα του λαού της, και συνεπώς μπορούμε να εξετάζουμε λύσεις που αντικατοπτρίζουν τη βούληση του λαού.

3.      Η παρούσα σύγκρουση με την κατοχή είναι πολιτική. Παρόλα αυτά, σχεδόν όλα τα απελευθερωτικά κινήματα στηρίζονται στη γλώσσα της θρησκείας για να εμπνεύσουν τους λαούς τους, δεδομένου ότι ένας τέτοιος λόγος προσφέρει τη μεγαλύτερη σαφήνεια και κίνητρο για να γίνουν θυσίες για την ελευθερία. Από την πλευρά μας, δεν αποφεύγουμε να ρίχνουμε φως στα ιστορικά ορόσημα που υπογραμμίζουν τον αγώνα μας ενάντια στο φονταμενταλισμό που ενυπάρχει στον Σιωνισμό. Το κάνουμε με έναν τρόπο που θα υποσκάψει το όνειρο του Έρετζ Ίσραελ (Γη του Ισραήλ) και μας τοποθετεί σταθερά σε έναν δρόμο για μια δίκαιη ειρήνη.

4.      Η Χαμάς είναι ένα εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα με ισλαμική ταυτότητα και αναγνωρίζει ότι η σύγκρουση παίρνει κάποιες φορές θρησκευτική μορφή με τρόπους που δεν μπορούν να αγνοηθούν. Η Παλαιστίνη είναι παρακαταθήκη που δεν μπορεί να απορριφθεί και υπάρχουν δικαιώματα που τα έχουν σφετεριστεί τα οποία θα πρέπει να αποκατασταθούν, ειρηνικά ή μέσα από πόλεμο. Δεν υπάρχουν πολιτικά κόμματα που μπορούν απλά να εκχωρήσουν αυτά τα δικαιώματα χωρίς να προσφύγουν σε εθνικό δημοψήφισμα που να αποφασίσει συλλογικά για τη σωστή πορεία για να διαφυλαχθεί το μεγαλύτερο καλό του παλαιστινιακού λαού.

5.      Ο ακρογωνιαίος λίθος του ζητήματος είναι ότι τα παλαιστινιακά δικαιώματα δε θα εξανεμιστούν ως αποτέλεσμα κωλυσιεργίας. Είτε έχει είτε όχι η σύγκρουση θρησκευτική διάσταση, τα δικαιώματα του λαού θα πρέπει να αποκατασταθούν είτε μέσω ειρηνικής διευθέτησης είτε μέσω σύγκρουσης ανοικτής για τις επερχόμενες γενιές, περιμένοντας μια αλλαγή στην ισορροπία δυνάμεων που θα επιτρέψει μια τελική δίκαιη λύση να αναφανεί.

6.      Η άποψη της Χαμάς είναι ότι αυτή η διένεξη είναι πολυδιάστατη: θρησκευτική, πολιτική, νομική, ηθική και σχετιζόμενη με την ασφάλεια. Παρόλα αυτά στον πυρήνα της είναι το ζήτημα των δικαιωμάτων που καταργούνται. Αυτά θα πρέπει να αποκατασταθούν και η διεθνής κοινότητα  το έχει επιβεβαιώσει επιτακτικά μέσα από πολλές διακηρύξεις, συμπεριλαμβανομένης της Απόφασης 194 των Ηνωμένων Εθνών που αναγνωρίζει το δικαίωμα των Παλαιστινίων προσφύγων στην επιστροφή και στην αποζημίωση για τις απώλειές τους.

7.      Από την πλευρά μας, αναγνωρίζουμε ότι αυτά είναι ιερά εδάφη που υπήρξαν το λίκνο τριών μονοθεϊστικών κηρυγμάτων  – του ιουδαϊκού, του χριστιανικού και του μουσουλμανικού. Οι οπαδοί αυτών των πίστεων έχουν υπάρξει σε αυτή τη γη για αιώνες, και γι αυτό η παρουσία τους σε αυτή τη γη, γενικά, ποτέ δεν έπαψε και ποτέ δεν θα πάψει.

8.      Ο παλαιστινιακός λαός ποτέ δεν έθρεψε κακές προθέσεις για την εβραϊκή παρουσία σε αυτήν τη γη, παρά μόνο για τη σιωνιστική εκτροπή που αναζητά να την απαλλοτριώσει, να τη διαφεντέψει, να εξοβελίσει τους «μη εβραίους» ιθαγενείς, και να προσκαλέσει μαζική μετανάστευση από όλο τον πλανήτη μέσα από επίσημα προγράμματα της «Aliyah» (εβραϊκής μετανάστευσης).

9.      Η προοπτική της συνύπαρξης μεταξύ των αρχέγονων κατοίκων αυτής της γης είναι δυνατή αφότου αυτοί που έχουν αδικηθεί αποκατασταθούν. Όμως κάθε υποταγή στο στάτους κβο, που αρνείται το κακό που έχει γίνει τα τελευταία 60 χρόνια, είναι απαράδεκτη υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.

Αυτές, λοιπόν, είναι οι γενικές αρχές βάση των οποίων ενεργούν οι Ισλαμιστές της Παλαιστίνης, ανεξάρτητα από τα σχόλια τα οποία μερικοί μπορεί να έχουν για έναν χάρτη που γράφτηκε σε ένα συγκεκριμένο, ταραχώδες σημείο σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα πριν, και όταν η γλώσσα της σύγκρουσης από όλες τις πλευρές ήταν ανοικτή σε μια μεγάλη ποικιλία πολιτικής και θρησκευτικής φρασεολογίας.

Ο πραγματισμός της παρούσας θέσης της Χαμάς είναι αυταπόδεικτος όταν αξιολογείται χωρίς τη μεροληψία της προπαγάνδας. Εναπόκειται στους Ισραηλινούς και στη διεθνή κοινότητα να τον αναγνωρίσουν ως τέτοιο ή να καταδικάσουν την ιερή γη σε περαιτέρω αλληλοσπαραγμό μέχρι να μεγαλώσει η επόμενη γενιά.

*Ο Δρ. Άχμεντ Γιούσεφ είναι πρώην Ανώτερος Πολιτικός Σύμβουλος του Ισμαήλ Χανίγια, Πρωθυπουργού στη Γάζα.

από http://intifadagr.wordpress.com/